
Zakończył się okres konsultacji społecznych dla projektu uchwały antysmogowej dla Województwa Pomorskiego
Gdański Oddział Krajowej Izby Kominiarzy, którego przedstawicie uczestniczyli aktywnie w spotkaniach organizowanych przez Urząd Marszałkowski, sformułował i wystosował swoje uwagi oraz wnioski wraz z ich uzasadnieniem, kierując je do autorów projektu.
Oto treść korespondencji o której mowa powyżej:
Krajowa Izba Kominiarzy – Stowarzyszenie Zawodowe, działając zgodnie z komunikatem Zarządu Województwa Pomorskiego o konsultacjach w sprawie uchwały Sejmiku Województwa Pomorskiego w sprawie wprowadzenia na obszarze Województwa Pomorskiego, z wyłączeniem Gminy Miasta Sopotu, ograniczeń i zakazów w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw (Tzw. „Uchwały Antysmogowej Dla Województwa Pomorskiego”), przedstawia swoje stanowisko co do przywołanego projektu:
Zarząd Gdańskiego Oddziału Krajowej Izby Kominiarzy wyraża zdziwienie co do restrykcyjnych postanowień projektu uchwały antysmogowej. Pragniemy zwrócić uwagę, iż założenia projektu pozostają znacznie bardziej rygorystyczne niż te zawarte w uchwale antysmogowej dla woj. Śląskiego, gdzie stopień zanieczyszczenia powietrza i szkodliwość niskiej emisji oraz obecność smogu, znacząco przewyższa sytuację w woj. Pomorskim. Jako grupa zawodowa, dla której obok bezpieczeństwa użytkowników systemów grzewczo-kominowych, ochrona środowiska jest priorytetem, wyrażamy zadowolenie z podjęcia prac nad uchwałą mającą na celu ochronę jakości powietrza w regionie, jednak uważamy, iż konieczne jest wprowadzanie zmian, zgodnie z poniższymi uwagami:
1. Niespójność założeń zawartych w projekcie uchwały z postanowieniami Stanowiska nr 1 Konwentu Marszałków Województw RP z dnia 12 lipca 2019 r. w sprawie wprowadzenia regulacji prawnych ustanawiających ogólnopolską bazę danych, w której będą gromadzone informacje o źródłach spalania paliw o mocy cieplnej do 1 MW.
Uzasadnienie: Zgodnie z poparciem Konwentu Marszałków Województw RP, w pierwszej kolejności należałoby oczekiwać wdrożenia systemu centralnej inwentaryzacji źródeł ciepła, stworzonego przez Ministerstwo Przedsiębiorczości i Technologii – projekt ZONE, aby na podstawie zebranych informacji umożliwić monitorowanie wdrażania Programów Ochrony Powietrza, a także w sposób racjonalny określić wymagania dotyczące ograniczenia stosowania źródeł ciepła niespełniających kryteriów emisyjności.
Wniosek: Konieczne wdrożenie projektu ZONE.
2. Brak wykorzystania zasobów ludzkich i potencjału służb kominiarskich jako czynnika wpływającego bezpośrednio na redukcję niskiej emisji oraz powstawania smogu.
Uzasadnienie: Wprowadzenie obowiązkowych czyszczeń przewodów kominowych przez wykwalifikowane służby kominiarskie w budynkach jednorodzinnych jest najprostszym i najszybszym sposobem obniżenia niskiej emisji. Cykliczna konserwacja przewodów kominowych powoduje usuwanie sadzy bezpośrednio z przewodów kominowych, nie dopuszczając tym samym ich emisji do atmosfery. Uczestnictwo służb kominiarskich w procesie walki ze smogiem winno stać się fundamentalnym założeniem w projekcie rzeczonej uchwały. Wizyty kominiarskie pozwolą także na bezpośredni dozór fachowców nad stanem technicznym układów grzewczo-kominowych, a także zapewnią przekaz wiedzy i uwag dotyczących stosowanego opału.
Obowiązek kontroli kominiarskiej może także dostarczyć wiedzę na temat wypełniania zapisów i realizacji założeń dla beneficjentów programów dofinansowujących modernizacje źródeł ciepła z funduszy samorządowych, rządowych oraz unijnych.
Wniosek: Uwzględnić gotowość do współpracy środowiska pomorskich kominiarzy poprzez wprowadzenie obowiązku okresowych czyszczeń przewodów kominowych w budynkach jednorodzinnych, wzorem obowiązku dla budynków wielorodzinnych, użyteczności publicznej i pozostałych obiektów budowlanych.
3. Nieprzystosowanie budynków wielorodzinnych do zmiany sposobu ogrzewania poprzez modernizację źródeł ciepła.
Uzasadnienie: Wymuszenie zmiany sposobu ogrzewania na zasilanie gazem ziemnym w budynkach, gdzie dotychczas stosuje się ogrzewanie na opał stały, może okazać się niemożliwe do zrealizowania z uwagi na możliwości techniczne budynków pod względem ilości przewodów kominowych. Znaczna część budynków, z uwagi na założenia projektowe nie posiada odpowiedniej ilości kanałów kominowych, w pomieszczeniach gdzie przewiduje się możliwość montażu gazowych urządzeń grzewczych. Taka sytuacja znacznie skomplikuje szanse zapewnienia ogrzewania w obiekcie, zgodnie z założeniami projektu uchwały.
Wniosek: Uwzględnić możliwość stosowania źródeł ciepła zasilanych biomasą. Prawidłowo wykonana modernizacja, właściwa eksploatacja oraz fachowy dozór techniczny zapewni wymogi zapisów Rozporządzenia Komisji Unii Europejskiej 2015/1185 z dnia 24 kwietnia 2015 roku, w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/125/WE w odniesieniu do wymogów dotyczących Ekoprojektu dla miejscowych ogrzewaczy pomieszczeń na paliwo stałe. (Zwane w dalszej części Ekoprojektem).
4. Zbyt radykalny zapis o likwidacji kominków oraz pieców kaflowych.
Uzasadnienie: Brak jednoznacznych regulacji prawnych zarówno utworzonych w Polsce oraz Unii Europejskiej, w tym także Ekoprojektu dotyczących ograniczeń emisji spalin.
W połączeniu z doświadczeniem środowiska kominiarskiego i zdunów, pozwala założyć, iż z uwagi na sposób użytkowania, proces spalania i budowę wspomnianych urządzeń grzewczych, nie stanowią one problemu dotyczącego zjawiska smogu. Sporą zaletą pieców i kominków jest dywersyfikacja źródeł ciepła i alternatywne zapewnienie odpowiedniej temperatury w okresach przejściowych lub awarii podstawowych źródeł ciepła. Warto więc czerpać z dobrych wzorców, jakie ustalają kraje Europy zachodniej, dla których czyste powietrze stanowi priorytet.
Wniosek: Nie obejmować zakazem wyłączenia z użytkowania pieców kaflowych oraz kominków zasilanych biomasą, niebędących podstawowym źródłem ogrzewania mieszkania lub budynku.
5. Nieracjonalne i nieekonomiczne wymuszenie wyłączenia z użytkowania źródeł ciepła 5 klasy oraz Ecodesign.
Uzasadnienie: Wymóg likwidacji urządzeń 5 klasy oraz Ecodesing, czyli urządzeń grzewczych zaprojektowanych i wyprodukowanych jako odpowiedź do walki z niską emisją oraz smogiem wydaje się posunięciem zbyt radykalnym. Stoi on w sprzeczności w odniesieniu do Ekoprojektu. Założenia przywołanego rozporządzenia, uwzględniają tego typu urządzenia grzewcze jako spełniające kryteria emisji spalin i przyjazne dla środowiska. Wymóg ich likwidacji poddaje także pod wątpliwość sens programów dofinansowujących tego typu urządzenia grzewcze.
Wniosek: Wyłączyć z obowiązku likwidacji urządzenia grzewcze 5 klasy i Ecodesign.
6. Zwiększenie ubóstwa energetycznego po wprowadzeniu projektu uchwały.
Uzasadnienie: Wiele programów dofinansowujących modernizację źródeł ciepła jest odpowiedzią jedynie na przestrzeń inwestycyjną i modernizacyjną źródeł ciepła, nie uwzględnia jednak pomocy w sferze eksploatacyjnej. Wymiana źródeł ciepła zgodnie z założeniami projektu narzuci na użytkowników wyższe koszty utrzymania i użytkowania ogrzewania, co spowoduje niekontrolowane i bezprawne stosowanie urządzeń zastępczych. Taka sytuacja może spowodować powstanie szarej strefy handlu niebezpiecznymi urządzeniami grzewczymi oraz stosowanie wątpliwych paliw.
Wniosek: Uwzględnić w projekcie uchwały także mniej radykalne środki walki ze smogiem jak na przykład kampanie uświadamiające dotyczące sposobów użytkowania urządzeń grzewczych, propagowanie współprądowego sposobu palenia – tzw. palenie od góry, włączenie do programów walki ze smogiem służb kominiarskich.
7. Wymuszanie likwidacji sprawnych i prawidłowo użytkowanych urządzeń grzewczych jako ograniczanie sposobów i źródeł ogrzewania.
Uzasadnienie: Eliminacja źródeł ciepła zasilanych biomasą w obliczu zmniejszenia konkurencyjności na rynku opału, stanowi zagrożenie wzrostu cen energii elektrycznej, gazu ziemnego i ciepła sieciowego. Stanowi także nieuzasadnione działania w obliczu strategii Unii Europejskiej o wyłączeniu do 2050 roku paliw kopalnych jako opału stosowanego w ogrzewnictwie. Wymuszenie wycofania biomasy spowoduje zanikanie środowisk zawodowych związanych z tego typu ogrzewnictwem, narażając użytkowników na brak wykwalifikowanego wsparcia technicznego i doprowadzi do użytkowania urządzeń grzewczo-kominowych stanowiących realne zagrożenia dla mieszkańców. Warto zwrócić uwagę na dobre wzorce stosowane w krajach Europy Zachodniej i Skandynawii, gdzie użytkowanie ekologicznych urządzeń na opał stały jest przyjaznym dla środowiska oraz użytkowników sposobem alternatywnego źródła ciepła będącego jednocześnie sposobem dywersyfikacji w sferze bezpieczeństwa energetycznego.
Wniosek: uwzględnić jak powyżej.
Z wyrazami szacunku,
Prezes Oddziału Pomorskiego Krajowej Izby Kominiarzy
Daniel Pieścikowski
W tym miejscu Zarząd Gdańskiego Oddziału Krajowej Izby Kominiarzy składa podziękowanie przyjacielowi czystego oddychania, koledze Krzysztofowi Woźniakowi za wsparcie merytoryczne w trakcie trwania konsultacji, Prezesowi Zarządu Głównego Krajowej Izby Kominiarzy kol. Marcinowi Ziombskiemu za aktywny udział w trakcie trwania konsultacji a także pomoc w sformułowaniu pisma, Wiceprezesowi kol. Piotrowi Pacynie za wsparcie przy formułowaniu korespondencji, Prezesowi Korporacji Mistrzów Kominiarskich Województwa Śląskiego kol. Rafałowi Dydakowi za przekazane doświadczenie i cenne informacje mające wydatny wpływ na formę sformułowanych uwag i wniosków, Prezesowi Międzywojewódzkiego Cechu Kominiarzy kol. Wiesławowi Zabawie za udostępnione materiały promocyjne, kolegom Janowi Frącowi, oraz Januszowi Cupiał z Kaszubsko – Pomorskiego Oddziału Korporacji Kominiarzy Polskich za udział w zebraniach i wspólne ustalenie strategii działania oraz udział w spotkaniach konsultacyjnych.
Szczególne podziękowania dla kol. Damiana Cupiała za ogromne zaangażowanie w sferze merytorycznej oraz dyspozycyjność podczas spotkań, a także istotny wkład w analizę założeń projektu uchwały i aktywny udział w formułowaniu uwag i wniosków.
Daniel Pieścikowski.